moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Filar na lądzie, filar na morzu

Dyskutując na temat przyszłości marynarki wojennej, nie powinniśmy skupiać się na konflikcie zbrojnym, do którego mogłoby dojść na Morzu Bałtyckim. Siły morskie buduje się po to, by strzegły interesu państwa także w czasie pokoju i również poza Bałtykiem – podkreśla prof. kmdr rez. Andrzej Makowski z Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.

Panie Profesorze, po co nam marynarka? Przecież w naszej części Europy wojny rozgrywają się przede wszystkim na lądzie...

prof. kmdr rez. Andrzej Makowski: Taki argument słyszę stosunkowo często. Tyle że wyprowadzany z niego wniosek jest w moim odczuciu całkowicie fałszywy. Państwa z dostępem do morza zazwyczaj dbały o to, by siły zbrojne oprzeć na dwóch filarach: armii i flocie. Zaniedbanie spraw morskich mogło się okazać bardzo kosztowne. Rzeczpospolita przekonała się o tym w XVI wieku, po zakończeniu I wojny północnej. Faktycznie ją wygraliśmy, ale warunki pokoju w Szczecinie nie były dla nas tak korzystne, jak moglibyśmy oczekiwać. Polakom nie udało się na przykład doprowadzić do zamknięcia rosyjskiej żeglugi narewskiej. Mieliśmy sprawnych negocjatorów, ale brakowało argumentów na morzu. Polska korzystała wówczas z usług kaprów królewskich, podczas gdy Dania czy Szwecja miały już wówczas regularną flotę wojenną. W Rzeczpospolitej została co prawda powołana Komisja Morska, która miała rozbudować nasz potencjał na Bałtyku, ale zabiegi te niewiele dały.

REKLAMA

Tyle że to prehistoria.

Są też przykłady bardziej współczesne. Proszę spojrzeć na Ukrainę. Ona przecież podobnie jak Polska jest państwem kontynentalnym. Wojna, z którą się obecnie zmaga, toczy się głównie na lądzie i w powietrzu. A jednak Morze Czarne odgrywa w niej bardzo ważną rolę. Ukraińcy mimo spektakularnych sukcesów, jak zatopienie krążownika „Moskwa”, nie są w stanie przerwać nałożonej przez Rosję blokady szlaków żeglugowych. Nie mogą tego zrobić, ponieważ nie mają marynarki wojennej z prawdziwego zdarzenia. A blokada dławi ich gospodarkę, bo obecnie handel w większości prowadzony jest właśnie drogą morską. Pamięta pan krótki filmik edukacyjny, który ostatnio obiegł nasz internet? Kobieta otwiera lodówkę, sięga po kolejne produkty, a te znikają. Potem pojawia się pytanie: „Zastanawiasz się, po co nam marynarka wojenna?”. Między innymi właśnie po to. By strzec szlaków żeglugowych, od bezpieczeństwa których zależy stabilność gospodarcza państwa i jakość codziennego życia każdego z nas. Tak więc mówienie w Polsce, że marynarka nam niepotrzebna, moim zdaniem ociera się o przestępstwo.

Prof. kmdr rez. Andrzej Makowski z Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni. Fot. Krzysztof Miłosz/ AMW

Ktoś mógłby jednak powiedzieć: po co statki mają wchodzić na zamknięty i płytki Bałtyk, skoro surowce i towary można dostarczyć do Polski drogą lądową. Na zachodzie i południu mamy przecież długie i bezpieczne granice z sojusznikami – Niemcami, Czechami, Słowacją...

To prawda. Można sobie wyobrazić, że statki z zaopatrzeniem będą zawijały do Rotterdamu, Antwerpii bądź Hamburga, a tam kontenery zostaną przeładowane na pociągi albo tiry, po czym ruszą do Polski. Jednak transport towarów po szlakach bałtyckich wprost do naszych portów to sposób nie tylko bardziej wydajny, lecz także znacznie tańszy. Na tym oczywiście nie koniec. Po dnie Bałtyku biegnie przecież rurociąg Baltic Pipe, który docelowo będzie dostarczał 60% potrzebnego Polsce gazu, a niebawem w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej powstaną potężne farmy wiatrowe. Infrastruktura krytyczna w każdej chwili może się stać obiektem ataku hybrydowego, a trudno ją ochraniać z brzegu. To także zadanie marynarki wojennej, której rola w dodatku wcale nie musi się ograniczać do patrolowania newralgicznych akwenów. Niszczyciele min typu Kormoran i okręty hydrograficzne za pomocą wyposażenia, które posiadają, są w stanie mapować morskie dno i dostarczać informacje o tym, czy rurociąg albo morskie kable nie zostały naruszone lub czy nie pojawiły się jakieś nieznane obiekty w ich pobliżu, dotychczas niewystępujące w bazach danych.

Wróćmy zatem do naszej marynarki, która obecnie przechodzi duże zmiany. Jaki będzie, Pana zdaniem, ich finał?

Trudno mi odpowiedzieć na tak postawione pytanie, ponieważ ostateczne decyzje i tak zawsze podejmują w takich sprawach politycy. To oni wyznaczają priorytety i decydują o podziale pieniędzy na poszczególne inwestycje. Na pewno dobrze się stało, że powstał program technicznej modernizacji sił zbrojnych, i że uwzględnia on marynarkę wojenną. Tutaj należy nadrobić mnóstwo zaległości, bo po rozwiązaniu Układu Warszawskiego w 1991 roku niewiele się w siłach morskich działo. Można nawet powiedzieć, że kolejne dekady przespaliśmy. Marynarka ma oczywiście swoje atuty, choćby Morską Jednostkę Rakietową czy siły przeciwminowe zasilane kolejnymi okrętami typu Kormoran. Cieszy, że ledwie do linii weszły trzy tego typu jednostki, w Stoczni Remontowa Shipbuilding budowane są już trzy kolejne. Niezłym uzbrojeniem dysponują małe okręty rakietowe typu Orkan, zadania w międzynarodowych zespołach nadal są w stanie wypełniać fregaty Oliver Hazard Perry, które w kolejnych latach będą wymieniane na Mieczniki. Niepokoi proces realizacji programu „Orka”. Moim zdaniem należy jednak pójść krok dalej i zastanowić się, jakiej marynarki chcemy w perspektywie choćby 2035 roku. Trzeba dobrze przemyśleć jej strukturę oraz koncepcję funkcjonowania w ramach sił narodowych i NATO.

Dziś trudno sobie wyobrazić, że konflikt na Bałtyku może przybrać charakter starcia pomiędzy dwoma państwami. Na pewno pojawią się na nim okręty innych członków Sojuszu, z którymi będziemy współpracować. Zresztą po akcesji Finlandii sytuacja operacyjna rosyjskiej Floty Bałtyckiej stała się naprawdę trudna. Okręty stacjonujące w Sankt Petersburgu czy Kronsztadzie nie są w stanie niepostrzeżenie przejść przez Zatokę Fińską, a to dla nich jedyna droga na środkowy Bałtyk i do bazy w Bałtijsku.

Gdy do NATO zostanie przyjęta także Szwecja, Bałtyk właściwie stanie się wewnętrznym morzem Sojuszu. Do tego Amerykanie wzmocnili ostatnio swoje siły morskie w Europie. Do hiszpańskiej bazy Rota skierowali dwa kolejne niszczyciele typu Arleigh Burke, zdolne do zwalczania m.in. rakiet balistycznych. Teraz takich okrętów jest już tam sześć. A każde wejście choćby jednego z nich na Bałtyk, jeszcze mocniej zmienia układ sił na niekorzyść Rosji.

Oczywiście dyskutując na temat przyszłości polskiej marynarki, nie powinniśmy się skupiać jedynie na potencjalnym konflikcie zbrojnym, do którego mogłoby dojść na Bałtyku. Siły morskie buduje się po to, by strzegły interesów państwa także podczas pokoju, i także poza Bałtykiem. A w naszym interesie jako członka NATO jest na przykład obecność w stałych zespołach okrętów SNMG i SNMCMG.

Czego zatem wypadałoby życzyć marynarzom z okazji ich święta?

Przede wszystkim dobrego zdrowia, wytrwałości, stopy wody pod kilem i pomyślnych wiatrów. Na pewno szybkiej modernizacji marynarki i nowych okrętów. Wreszcie tego, by więcej pływali, bo stare powiedzenie – jeszcze z epoki żaglowców – mówi, że kiedy okręty stoją w porcie, to gniją, a załogi schodzą na psy.


 

Święto Marynarki Wojennej tradycyjnie już organizowane jest w ostatni weekend czerwca. Obchody są zwieńczeniem Dni Morza. W ten weekend na pewno warto wybrać się do Gdyni, gdzie w niedzielę od 12.30 do 18.00 będzie można zwiedzić pokłady korwety patrolowej ORP „Ślązak”, niszczyciela min ORP „Mewa” oraz okrętu rakietowego ORP „Piorun”. Goście wejdą też za darmo na pokład historycznego niszczyciela ORP „Błyskawica”. Tuż obok, przy Skwerze Kościuszki, odbędzie się marynarski piknik połączony z pokazem sprzętu, koncertem i poczęstunkiem. Sporo będzie się działo też w Świnoujściu. Tam z kolei do zwiedzania udostępnione zostaną wszystkie typy jednostek służących w 8 Flotylli Obrony Wybrzeża – od holownika po okręt transportowo-minowy. Przy Wybrzeżu Władysława IV odbędą się dynamiczne pokazy ratownictwa morskiego, będzie można obejrzeć sprzęt, czy posłuchać koncertu orkiestry wojskowej. Więcej szczegółów na temat imprez – na stronach internetowych 3 Flotylli Okrętów i 8 Flotylli Obrony Wybrzeża.

Rozmawiał: Łukasz Zalesiński

autor zdjęć: st. chor. sztab. mar. Piotr Leoniak/3 FO, Krzysztof Miłosz/ AMW, bsmt Michał Pietrzak/ 3FO

dodaj komentarz

komentarze


Jak Polacy szkolą Ukraińców
 
Olympus in Paris
Wojskowi kicbokserzy nie zawiedli
Norwegowie na straży polskiego nieba
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Święto podchorążych
„Szpej”, czyli najważniejszy jest żołnierz
Od legionisty do oficera wywiadu
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
Polskie „JAG” już działa
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Szwedzki granatnik w rękach Polaków
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Ogień Czarnej Pantery
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
„Szczury Tobruku” atakują
Bój o cyberbezpieczeństwo
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Aplikuj na kurs oficerski
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Jaka przyszłość artylerii?
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
Zyskać przewagę w powietrzu
Czworonożny żandarm w Paryżu
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
Jesień przeciwlotników
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Mniej obcy w obcym kraju
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Wojsko otrzymało sprzęt do budowy Tarczy Wschód
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
„Jaguar” grasuje w Drawsku
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Setki cystern dla armii
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Transformacja dla zwycięstwa
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Olimp w Paryżu
Fundusze na obronność będą dalej rosły
Operacja „Feniks”. Żołnierze wzmocnili most w Młynowcu zniszczony w trakcie powodzi
Transformacja wymogiem XXI wieku
Karta dla rodzin wojskowych
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Co słychać pod wodą?
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Zmiana warty w PKW Liban
Terytorialsi zobaczą więcej
Ostre słowa, mocne ciosy
Wybiła godzina zemsty
Pożegnanie z Żaganiem
Trzynaścioro żołnierzy kandyduje do miana sportowca roku

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO